ငွက္ ဖ်ားအျမစ္ျပတ္သြား သည္ဆို သည့္ တ႐ုတ္စကား ပင္

ငွက္ဖ်ား ရွင္တို႔အတြက္ မွတ္ဖြယ္ခကဗ်ာစာတိုခ့ေလးမွာ ̏တ႐ုတ္စကား၊ အဟုတ္စကားမို႔ေက်ာ္၊ဝိဇၨာေက်ာ္ေဆးေတာ္ေပး၊ ငွက္ဖ်ားေသာ္ေဝးကြာေဘး၊ မွတ္သားေနာ္ခတစ္သက္တာေရး ˝ဟုျဖစ္သည္ခ။

မင္းေခါင္ရွင္ႀကီး ၁၉၁၈ခုႏွစ္ေလာက္က ကခ်င္ျပည္နယ္ နမၼာခ႐ုေခ်ာင္း႐ြာတြင္ ေနစဥ္က မီးေသြ းဖုတ္တဲ့ ကခ်င္လင္မယားကို ငွက္ဖ်ားေတြ တက္ေနကာ ႏွစ္ဦးစလုံး အိပ္ရာထဲ လဲေန၍

မင္းတို႔ ႏွစ္ေယာက္ကို မေသေဆး တိုက္မယ္ ˝ဆိုၿပီး တ႐ုတ္စကားေခါက္ကို ခြာကာ ျပဳတ္က်ိဳ၍ ဆား အနည္းငယ္ ထည့္သြင္းၿပီး ေသာက္ေစ ခဲ့ရာ ငွက္ဖ်ား အျမစ္ျပတ္ သြားသည္ဆို ပါသည္။

ထိုစာမူကို ဝိဇၨာျပခဲ့ေသာ ငွက္ဖ်ားေဆးေတာ္ တစ္လက္စာ မူျဖင့္ ဂမၻီရ ဆန္းၾကယ္ မဂၢဇင္းတြင္ ေဖၚျပၿပီးခဲ့ပါသည္။

တ႐ုတ္စကားပင္၏ မ်ိဳးရင္းမွာ ဆယ့္ႏွစ္ရာ သီမ်ိဳးရင္း ျဖစ္သည္။ ႐ုကၡေဗဒ အမည္မွာ Plummeria acutifolia Poir ျဖစ္သည္။

အလြန္ေအ းျမေသာေတာင္ေပၚ ေဒသမွ အပ ျမန္မာျပည္ အႏွံ႔ေပါက္ေရာက္ ပါသည္။

အေစး၊အပြင့္၊အ႐ြက္၊အေခါက္တို႔ကို အသုံးျပဳ ႏိုင္သည္။ စပ္ခါးဖန္၍ ပူေသာ သတၱိ ရွိသည္။

ဆီးကို ႐ႊင္ေစ သည္။ သလိပ္ကို ေၾကေစ သည္။ ႏူနာ၊အနာေပါက္၊ ဝမ္းဗိုက္ ေရာဂါတို႔ကို ေပ်ာက္ကင္း ေစသည္။

အသုံးျပဳပုံမ်ား အေစး

အေခါက္ႏွင့္ ကိုင္းမွ ထြက္ေသာ ႏို႔ႏွစ္ေရာင္ ေအေစးကို ဝမ္းႏုတ္ေဆး အျဖစ္ သုံးသည္။ ႏို႔ႏွစ္ေရာင္ အေစးသည္ ဝမ္းဗိုက္ေရာင္ ေရာဂါ၊ ဝမ္းဗိုက္ ထိုးေအာင္ ေရာဂါတို႔ကို ေပ်ာက္ကင္ းေစသည္။

အပြင့္ႏွင့္အ႐ြက္

အ႐ြက္ကို စားျခင္ းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ မုန႔္ႏွစ္ျဖင့္ေၾကာ္၍ လည္းေကာင္း၊ စားၾကသည္။ အပြင့္ကို ျပဳတ္တို႔ ၾကသည္။အ႐ြက္၊အပြင့္ကို မန္က်ည္းရည္ျဖင့္ ျပဳတ္၍ သနပ္လက္သုပ္လုပ္ စားျခင္းျဖင့္

ဆီးဝမ္းကို႐ႊင္ေစ၍ သလိပ္ေလကို ေၾကေစ သည္။

ေ႐ႊေပၚကြၽန္းမွေဆးဆရာႀကီးအဘသိန္းကမူ ငွက္ဖ်ား သမားမ်ားအား တ႐ုတ္စကားေခါက္ကို (၃)ခြက္(၁)ခြက္ျပဳတ္က်ိဳၿပီး ဆားအနည္းငယ္ ျဖင့္တိုက္ပါက ငွက္ဖ်ားအျမစ္ျပတ္ သည္ဟု မိန႔္ဖူး သည္။

တ႐ုတ္စကားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အျခားေဆး အသုံးမ်ားလည္း ရွိေနေပး ဦးမည္။

စာကိုး
ျမန္မာေဆးဝါးပင္မ်ား
ရဲမ်ိဳးသူ(ေဗာဓိၿမိဳင္)

ယူနီကုတ္

ငှက် ဖျားအမြစ်ပြတ်သွား သည်ဆို သည့် တရုတ်စကား ပင်

ငှက်ဖျား ရှင်တို့အတွက် မှတ်ဖွယ်ခကဗျာစာတိုခ့လေးမှာ ̏တရုတ်စကား၊ အဟုတ်စကားမို့ကျော်၊ဝိဇ္ဇာကျော်ဆေးတော်ပေး၊ ငှက်ဖျားသော်ဝေးကွာဘေး၊ မှတ်သားနော်ခတစ်သက်တာရေး ˝ဟုဖြစ်သည်ခ။

မင်းခေါင်ရှင်ကြီး ၁၉၁၈ခုနှစ်လောက်က ကချင်ပြည်နယ် နမ္မာခရုချောင်းရွာတွင် နေစဉ်က မီးသွေ းဖုတ်တဲ့ ကချင်လင်မယားကို ငှက်ဖျားတွေ တက်နေကာ နှစ်ဦးစလုံး အိပ်ရာထဲ လဲနေ၍

မင်းတို့ နှစ်ယောက်ကို မသေဆေး တိုက်မယ် ˝ဆိုပြီး တရုတ်စကားခေါက်ကို ခွာကာ ပြုတ်ကျို၍ ဆား အနည်းငယ် ထည့်သွင်းပြီး သောက်စေ ခဲ့ရာ ငှက်ဖျား အမြစ်ပြတ် သွားသည်ဆို ပါသည်။

ထိုစာမူကို ဝိဇ္ဇာပြခဲ့သော ငှက်ဖျားဆေးတော် တစ်လက်စာ မူဖြင့် ဂမ္ဘီရ ဆန်းကြယ် မဂ္ဂဇင်းတွင် ဖေါ်ပြပြီးခဲ့ပါသည်။

တရုတ်စကားပင်၏ မျိုးရင်းမှာ ဆယ့်နှစ်ရာ သီမျိုးရင်း ဖြစ်သည်။ ရုက္ခဗေဒ အမည်မှာ Plummeria acutifolia Poir ဖြစ်သည်။

အလွန်အေ းမြသောတောင်ပေါ် ဒေသမှ အပ မြန်မာပြည် အနှံ့ပေါက်ရောက် ပါသည်။

အစေး၊အပွင့်၊အရွက်၊အခေါက်တို့ကို အသုံးပြု နိုင်သည်။ စပ်ခါးဖန်၍ ပူသော သတ္တိ ရှိသည်။

ဆီးကို ရွှင်စေ သည်။ သလိပ်ကို ကြေစေ သည်။ နူနာ၊အနာပေါက်၊ ဝမ်းဗိုက် ရောဂါတို့ကို ပျောက်ကင်း စေသည်။

အသုံးပြုပုံများ အစေး

အခေါက်နှင့် ကိုင်းမှ ထွက်သော နို့နှစ်ရောင် အေစေးကို ဝမ်းနုတ်ဆေး အဖြစ် သုံးသည်။ နို့နှစ်ရောင် အစေးသည် ဝမ်းဗိုက်ရောင် ရောဂါ၊ ဝမ်းဗိုက် ထိုးအောင် ရောဂါတို့ကို ပျောက်ကင် းစေသည်။

အပွင့်နှင့်အရွက်

အရွက်ကို စားခြင် းဖြင့်လည်းကောင်း၊ မုန့်နှစ်ဖြင့်ကြော်၍ လည်းကောင်း၊ စားကြသည်။ အပွင့်ကို ပြုတ်တို့ ကြသည်။အရွက်၊အပွင့်ကို မန်ကျည်းရည်ဖြင့် ပြုတ်၍ သနပ်လက်သုပ်လုပ် စားခြင်းဖြင့်

ဆီးဝမ်းကိုရွှင်စေ၍ သလိပ်လေကို ကြေစေ သည်။

ရွှေပေါ်ကျွန်းမှဆေးဆရာကြီးအဘသိန်းကမူ ငှက်ဖျား သမားများအား တရုတ်စကားခေါက်ကို (၃)ခွက်(၁)ခွက်ပြုတ်ကျိုပြီး ဆားအနည်းငယ် ဖြင့်တိုက်ပါက ငှက်ဖျားအမြစ်ပြတ် သည်ဟု မိန့်ဖူး သည်။

တရုတ်စကားနှင့် ပတ်သက်ပြီး အခြားဆေး အသုံးများလည်း ရှိနေပေး ဦးမည်။

စာကိုး
မြန်မာဆေးဝါးပင်များ
ရဲမျိုးသူ(ဗောဓိမြိုင်)